Gelecek Gençlerin Öz Niyetinde | Nilgün Çelik

Bir özgürlük davası, küçük bedenlerdeki büyük maceranın anlatısı Özgür Su.

Amerikalı yazar, Amina Luqman-Dawson’un yazdığı ilk roman, Eksik Parça Yayınlarından okura sunuldu.

Özgürlük, kaybedilince değeri anlaşılan bir olgu ancak, eserde köleliğin içine doğmuş iki küçük çocuğun bu uğurda yaşanan kaçış, hayatta kalma ve kavuşma macerası anlatılıyor. Siyahi yazar, atalarının acısını daha ince bir zeminde daha duyarlı bir yerden yani   çocuklar üzerinden okurlarına yeniden hatırlatmak istiyor. Kendisi gibi kahramanları da siyahi ve hepsi köle, hepsi esarete karşı gözünü karartmış.

Gerçek bir coğrafyadan, Amerika’daki Virginia’dan Kuzey Carolina’ya uzanan ormanların derininde bulunan bataklıklardan   esinlenen yazar, “Köleleştirilmiş ruhlardan ilham aldım,” diyor, bu kitabı yazarken. “Araştırmalar ve tarihi literatür bu gizli topluluklara “Marun Toplulukları”, burada yaşayan insanlara ise “Marunlar” olarak atıfta bulunur. Freewater (Özgür Su), hayal gücümden çıkmış olsa da büyük kasvetli bataklıktan ve onun sınırları içinde sığınak ve özgürlük bulan köleleştirilmiş ruhlardan ilham aldı.” (s,297) diyor. Baştan sona gerçek bir maceranın içine çekiyor okurunu.

Bol kahramanlı bir roman olması okurun gözünü korkutmamalı. Hepsi farklı karakterde ve hepsinin farkı hikayesi var. Okur, nefes almadan maceranın tam ortasında her daim. Homer’in bataklığa düşüp bacağına dolanan yılandan kurtulması neyse Sanzi’nin gözü kara olaylara atılışı aynı heyecan.

Crumb ailesi, Southerland işletmesinin sahibi. Zenci kölelerin emeği ile çalışan işletmenin elbette acımasız sahibi kadar yöneticileri ve insan parçalayan eğitilmiş köpekleri var. Oradan kaçış delilik olmalı ama çocuklar, gençler biraz da deli değil mi? Korkusuz ve olacaklara hazır.

Özgürlük o bataklığın arkası. İçine aldığını acımasızca öğüten bu çamurlu su, sanki, beni geçebilirsen özgürlüğü hak edersin diyor kahramanlara. Bu zorluk, bu envai çeşit yırtıcı canlılarla dolu çamurlu su aynı zaman da kazanılmış özgürlüğün yani Freewater’ın -Özgür Su’yun koruyucusu. Tüm Özgür Su sakinleri o yüzden bu suya minnettar. Homer ve Ada’nın geride annelerini bırakıp bu bataklığı geçmesi mümkün mü? Yolda önlerine çıkan ağaç insanlar ve Süleman bu macera dolu kurgunun neresinde yer almakta?  Beki de merkezinde. Peki Özgür Su’yun sakinleri kim? Sanzi, Juna, David, Ferdinant, İbra, Billy, Turner (İki Ayakkabı) Bayan Light, Freewater’ın kurallarıyla ama özgürce yaşarken hayatları bataklığın öteki ucundan gelen bu iki çocukla nasıl da değişiyor? Homer ve Ada annesiz özgürlüğü tadarken bazıları “kahraman” olmanın peşinde. Sanzi bu atmosferde kendini neden ve kime benzetmek istiyor olabilir? Onun korkusuzca olaylara girmesi ve ustalıkla ok kullanabiliyor olması kimlere cesaret verebilir?

Her bir kahramanın apayrı özlemi, hikayesi var. Freewater siyahilerin bembeyaz ülkesi ve burada o hikayelerini tamamlamak istiyorlar.

Ailelerin bölündüğü, bireylerin satılarak birbirinden koparıldığı, çocukların mutsuz olduğu Southerland’ın gerisinde, ötesinde ya da kuzeyindeki bu eşsiz güzellik, bu beyaz ülke bir sanrı mı?

Bataklığı, bataklıkta güvenlik sağlayan kazıkları, yürüyen ağaçları, gökyüzü köprüsüyle o büyülü ama gerçek atmosferi hayalimizde canlandırmak güç olduğu kadar zevkli. İşte bu atmosferi asıl güzelleştiren gençlerin korkusuzca Southerland’da bıraktıkları ailelerine, sevdiklerine kavuşmak için başlattıkları eylem. Nefes nefese bir macera. Homer ve Ada annelerini almak o bataklığı yeniden geçmeli ve o karanlık işletmeye girmesi gerekmekte. Tek başına planladığı bu çıkartmayı arkasında tüm arkadaşlarıyla başarıyor. Gençlik dinamik, gençlik korkusuz ve gelecek gençlerin öz niyetinde.  Eserin kahramanı Süleman bunu özetliyor: “Plantasyonlar dikkat edin, hepimizi özgür bırakmaya hazır gençlerimiz var.” (s,292) Gençlik özgürlük için korkusuz, cesur.  Freewater yani Özgür Su gençlerin bu dinamiğini hissetmek için bile okumaya değer.

Siyahi kölelerin özgürlüğe kavuşma macerası her satırında nefes nefese bırakıyor okuru. Macera sevenler, siyahileri anlamak isteyenler, mutlaka okuyun.

edebiyathaber.net (5 Temmuz 2025)