Düşük testosteronun az bilinen belirtisi: Çoğu kişi ciddiye almıyor

1 hafta önce 3

Uzmanlar; kronik yorgunluk, öfke ve motivasyon eksikliği gibi semptomların, düşük testosteron seviyelerine işaret edebileceğini belirterek uyarıyor.

Son yıllarda testosteron; enerji, sağlık, güç ve cinsellik kavramlarıyla özdeşleşmiş durumda. Bugün neredeyse herhangi bir aktara ya da takviye ürünler satan mağazaya girdiğinizde, testosteron seviyelerini artırdığı iddia edilen çeşit çeşit ürünle karşılaşıyoruz.

Peki, testosteron eksikliği gerçekten bu kadar yaygın mı, yoksa bu sadece bir pazarlama stratejisi mi? Özellikle erkeklerde görülen bu hormon eksikliği tıbben ne kadar ciddi bir durum? Artan araştırmalar, hem erkeklerde hem de kadınlarda testosteronun düşündüğümüzden daha büyük bir rol oynayabileceğini ortaya koyuyor.

TESTOSTERON NEDİR?

1935 yılında boğa testislerinden izole edilerek tanımlanan testosteron, erkeklerde esas olarak testislerde üretilir. Sperm üretimi ve cinsel istekte kilit rol oynar. Ancak yalnızca üreme ile sınırlı değildir; kas ve kemik kütlesi, yağ dağılımı ve kırmızı kan hücresi üretimi gibi vücutta birçok önemli işlevi etkiler.

Testosteron seviyeleri genellikle erkeklerin 20’li yaşlarının başında zirveye ulaşır ve 30 yaşına kadar sabit kalır. Bu yaştan sonra ise her yıl ortalama yüzde 1 oranında azalma görülür. Ancak bu azalma, çoğu sağlıklı erkekte fark edilecek düzeyde değildir.

Testosteron, son 80 yılda en çok araştırılan hormonlardan biri olsa da, toplum genelinde düşük seviyelerin ne kadar yaygın olduğu hâlâ tartışmalı. Bazı çalışmalar düşük testosteronun nadir olduğunu öne sürerken, son araştırmalar erkeklerin yaklaşık yüzde 25'inde bu durumun görülebileceğini savunuyor. Tip 2 diyabet hastası erkeklerin neredeyse yarısında düşük testosteron seviyesi tespit edildi.

2021 yılında yayımlanan büyük çaplı T4DM adlı klinik çalışma, testosteron seviyelerinin artırılmasının diyabet kontrolünü iyileştirdiğini gösterdi. Prediyabet belirtileri gösteren erkeklerde de benzer olumlu sonuçlar elde edildi.

Uzmanlar, testosteron eksikliği teşhislerinin artmasında birden fazla etkenin rol oynadığını belirtiyor. Yaşam tarzı, obezite, beslenme, stres, hareketsizlik ve çevresel kimyasallar gibi faktörlerin, bu düşüşte etkili olduğu düşünülüyor.

Dr. Jeff Foster, düşük testosteron işaretlerinin yaşlanma belirtileriyle karıştırılabildiğini ifade ediyor. Uzman isme göre; sürekli yorgunluk, kafeinli içeceklere bağımlılık, öfke, motivasyon kaybı, cinsel istekte azalma ve hafif erektil disfonksiyon da bu semptomlar arasında yer alır.

Seviye daha da düştüğünde ise kas kütlesinde azalma, yağlanmada artış, hafıza sorunları, anksiyete, cinsel işlev bozuklukları, göğüs dokusu gelişimi ve ciltte değişimler görülebilir. Uyku düzeninde bozulmalar, gece terlemeleri ve ani sıcak basmaları da belirtiler arasında sayılır.

2023 yılında yayımlanan büyük bir çalışma, kalp hastalığı geçirmiş ya da kalp krizi öyküsü olan erkeklerde testosteron tedavisinin güvenli olduğunu ve kalp hastalığı riskini artırmadığını ortaya koydu. Ayrıca testosteron tedavisinin prostat kanseri riskini artırmadığı, hatta bazı durumlarda azaltabileceği de gösterildi.